JDM wagi ciężkiej

Co łączy japońską motoryzację z bokserską wagą ciężką? Na pozór nic, ale w obydwóch przypadkach istniały dwa okresy, w których przeżywały swoją świetność.

Nissan Skyline 2000 GT-R/ wikipedia commons

Lata 70. nazywane są złotym okresem wagi ciężkiej. Nigdy wcześniej ani później nie dochodziło do ringowych strać przepełnionych taką dramaturgią i zapisujących się w kanonach nie tylko tej dyscypliny, ale sportu w ogóle. „Rumble in the Jungle” czy „Thrilla in Manila” stanowią pozycję obowiązkową dla wszystkich fanów szermierki na pięści.

Głównym bohaterem tego okresu był, uważany przez niektórych za najlepszego boksera w dziejach, „The Greatest”, Muhammad Ali. O wartości pięściarza nie świadczą tylko jego umiejętności, ale też klasa przeciwników stających naprzeciw niego w ringu. George Foreman, Joe Frazier, Sony Liston czy Ken Norton stanowili w tym czasie istny top of the top w wadze ciężkiej. Ich walki na najwyższym sportowym poziomie zapewniły emocje nie tylko na żywo, ale również teraz, po ponad czterdziestu latach od ich rozegrania.

W czasach gdy część świata obserwowała poczynania ringowych bohaterów japońscy inżynierowie i styliści pracowali w pocie czoła nad samochodami, mającymi zapewnić swoim kierowcom niemniejsze emocje, niż te bokserskie. W tym czasie narodziły się konstrukcje dajce początek dużej części późniejszych legend JDM.

Mistrzami w tej dziedzinie byli spece z Nissana/Datsuna. W końcu lat 60. zaprezentowali dwie motoryzacyjne ikony - Hakosuka i Fairlady Z. Dzięki nim marka zyskała ogromny szacunek wśród wszystkich fanów samochodów na ziemi, aż po dziś dzień. Zwłaszcza Hakosuka, czyli Skyline 2000GT-R stanowi mistrzostwo świata. Kwintesencja auta sportowego tego okresu – proste linie karoserii, okrągłe przednie reflektory i rzędowa szóstka S20 pod maską, do tego tylny napęd i brak rozbudowanej elektroniki – coś pięknego. Kolejna generacja odziedziczyła silnik po poprzedniczce. W C110 Kenmeri linię klasycznego coupe porzucono jednak na rzecz nadwozia typu fastback.

Synonimem sportowego samochodu z Kraju Kwitnącej Wiśni stał się wtedy Datsun Fairlady Z, znany w naszej części świata jako 240Z i jego kolejne generacje, aż po współczesne 370Z. W przeciwieństwie do Skyline’ a nie była to wariacja nadwoziowa sedana, ale samochód od początku projektowany jako sportowe coupe. Długa maska, krótki tył i przesunięta w stronę tylnej osi kabina to klasyka gatunku.

Inni producenci też nie próżnowali. Toyota wypuściła w tym czasie pierwszą Celice, usportowioną Corolle TE27 czy sportowego sedana Chasera X30. Wszystkie z nich dały początek autom stanowiącym legendę motorsportu. Późniejsze generacje Celici rządziły na rajdowych odcinkach specjalnych, a Corolla AE86 i Chaser JZX90 oraz JZX100 są nadal popularne w kręgach driftingowych.

Swoje dołożyła też Mazda. Cosmo Sport 110S produkowane na przełomie lat 60. i 70. dało początek wszystkim modelom producenta z silnikiem Wankla. Wykorzystanie tych jednostek w modelach RX-3, RX-5 czy RX-7 spowodowało znaczne powiększenie liczby fanów silnika z wirującym tłokiem. Cosmo zarezerwowane było dla wąskiego grona odbiorców, ze względu na swoją wysoką cenę. Wstawienie silnika Wankla do tańszych i dostępniejszych modeli skutkowało zyskaniem przychylności ludzi ze względu na swoją niecodzienność, za którą nadal ceniona jest ta marka.

Nissan GT-R R32/ press photo

W kolejnej dekadzie nadszedł kryzys, zarówno w boksie, jak i japońskiej motoryzacji. Nie można powiedzieć, że nic się w tym czasie nie działo, ale obniżyły się wtedy loty. Zwiastuny drugiego oddechu i powrotu do formy zaczęły być widoczne już w końcówce lat 80. za sprawą Mike’ a Tysona i Nissana GT-R R32.

Żelazny Mike stał się najmłodszym mistrzem świata w wadze ciężkiej w listopadzie 1986 r. Jego supremacja na tronie królewskiej kategorii wagowej trwała o 1990 r. i słynnej porażki z Busterem Douglasem. Przez całą dekadę lat 90. świat obserwował życie Tysona ze względu na jego ekscesy ringowe i pozaringowe. Wyrok za gwałt, odgryzienie kawałka ucha Evanderowi Holyfieldowi podczas walki czy wpadki narkotykowe są częścią z nich. Ten okres w historii boksu jest szczególny dla wszystkich kibiców z Polski ze względu na postać Andrzeja Gołoty. Sportowca niemniej charakterystycznego co Tyson. Jego dwie walki z Riddickiem Bowe o tytuł mistrzowski do dziś śnią się fanom Andrew w najgorszych koszmarach. Nie tylko wspomniani bokserzy stanowili o sile tej kategorii, byli jeszcze Lennox Lewis, Oliver McCall czy Michael Moorer oraz wielu innych. Dzięki nim królewska waga przeżyła swój renesans.

Gdybym miał porównać GT-R R32 do boksera, wybrałbym George’a Formana. Swoją karierę bokserską rozpoczął w końcu lat 60. podobnie jak pierwszy GT-R. Przez lata masa rosła, ale nokautujący cios został. W przypadku Formemana przekonał się o tym ówczesny mistrz IBF i WBA Michael Moorer. Skyline obrał sobie za cel Porsche 944 i był równie skuteczny. Pomogły mu w tym silnik RB26DETT, napęd na cztery koła ATESSA E-TS czy system czterech skrętnych kół HICAS. Ta i kolejne generacje (R33 i R34) stały się batem na wszystkie sportowe samochody bardziej renomowanych producentów.

Nie zapomniano też o tańszych odpowiednikach w palecie producenta. 300ZX turbo oraz Silvia S14 i S15 nadal są atrakcyjnymi alternatywami dla poszukiwaczy sportowych wrażeń za kierownicą.

W tym okresie każdy japoński producent musiał mieć w swojej ofercie sportowy model. Mazda kontynuowała produkcje aut z silnikem z tłokiem obrotowym w trzeciej generacji RX-7. Honda stworzyła jedną z najlepszych przednionapędówek w historii, czyli model Integra DC2 Type-R. Postanowiła również skonstruować japoński odpowiednik Ferrari. NSX od samego początku produkcji stał się legendą. Unaocznił wszystkim niedowiarkom, że samochód z centralnie umieszczonym silnikiem nie musi pochodzić z Włoch.

Podobny eksperyment, ale na mniejszą skalę, przeprowadziła Toyota tworząc w latach 80. MR2. Dopiero jej druga generacja posiadała wystarczająco mocny silnik, by sprostać rasowemu wylądowali nadwozia. 3S-GTE dostarczający 245 KM zapewniał dobre osiągi nie tylko MR2, ale również usportowionej Celice ST205. Na szczycie listy najbardziej pożądanych Toyot z tego okresu stoi jednak Supra JZA80 zasilana 2JZ-GTE. O tym dlaczego tak było dowiedzie się z mojego artykułu „Król jest tylko jeden”.

W ostatniej dekadzie XX wieku narodziły się też dwa nudne sedany, które dzięki wysiłkom ich twórców zaczęły nagle powodować szybsze bicie serca i podzieliły świat na wyznawców Subaru Imprezy lub Mitsubishi Lancera Evo. Niby podobne – napęd na cztery koła, cztery cylindry z turbo i około 300 KM mocy – a jednak całkiem inne. Toczyły w tym czasie na odcinkach specjalnych rajdowych mistrzostw świata pojedynki obserwowane przez miliony. Jak dwóch stających naprzeciw siebie bokserów. Każdy rajd był walką, a odcinek specjalny rundą, z której tylko jeden mógł wyjść zwycięsko.  

Producent spod znaku trzech diamentów nie ograniczył się tylko do sportowego sedana. Miał jeszcze w ofercie dwa rasowe coupe. Mniejszym i tańszym było Eclipse. Podstawowa wersja miała wolnossący silnik i napęd na przód. Istniała też bardziej rasowa wersja GSX z jednostką turbo i napędem AWD. Podobne rozwiązanie zastosowano w 3000GT, które było bardziej luksusowe, droższe i miało pod maską V6.

Czy powrócą jeszcze złote czasy? Bardziej prawdopodobne jest to w boksie. Pomimo rywalizacji tego sportu z MMA, nadal ma on swoich sympatyków ceniących szermierkę na pięści. Kiedy będzie można mówić o renesansie wagi ciężkiej? Nie wiadomo, może za dekadę, może za dwie. Inaczej wygląda sytuacja w branży motoryzacyjnej. Rozwój elektryfikacji, alternatywne źródła energii i tworzenie crossoverów skutecznie ograniczają podaż samochodów sportowych. Należy cieszyć się ostatnimi przedstawicielami starej szkoły, takimi jak Nissan GT-R, Subaru BRZ/Toyota GT86 czy Nissan 370Z. Ich następcy będą znacząco różnić się od nich. Może producenci w końcu się opamiętają i wrócą do dawnych modeli. Czy staną się one gorsze czy lepsze od pierwowzorów? Czas pokaże. Będą natomiast inne od tych, które znamy.